• Os wyt ti’n syrffio soffa gall fod yn anodd i ti ddilyn y rheolau cadw pellter cymdeithasol ac aros gartref.
• Er bod gennyt do uwch dy ben rwyt dal yn cael dy ystyried yn ddigartref a dylai’r cyngor lleol fod yn gallu dy helpu.
• Cysyllta â’r cyngor a gofyn i wneud cais digartrefedd.
• Os oes gen ti angen blaenoriaethol yna dylai’r cyngor ddarparu llety brys addas i ti er mwyn i ti aros yn ddiogel yn ystod y pandemig.

• Mae nifer o bobl yn ei chael hi’n anodd ar hyn o bryd gan eu bod wedi colli eu swyddi neu mae eu hincwm wedi gostwng yn sylweddol oherwydd y pandemig. Efallai yr oeddet ar gontract dim oriau a / neu mae busnes dy gyflogwr wedi cau.
• Paid a chladdu dy ben yn y tywod. Mae dal rhaid i ti dalu rhent yn ystod y pandemig. Os na, efallai y byddi yn cael dy ddadgrtrefu ar ôl iddo ddod i ben.
• Os wyt yn cael problem i dalu, cysyllta gyda dy landlord cyn gynted â phosib.
• Efallai y bydd dy landlord yn cydymdeimlo gyda dy sefyllfa ac efallai y bydd yn cytuno i daliadau hwyr neu i ostwng dy rhent am gyfnod.
• Gwna’n siwr bod unrhyw gytundeb yr wyt yn gwneud â’r landlord yn cael ei ysgrifennu (mae neges destun neu ebost yn iawn).
• Os wyt yn derbyn budd-daliadau, gwna’n siŵr dy fod yn cael popeth y mae gennyt hawl iddo. Os wyt yn derbyn credyd cynhwysol neu fudd-dal tai efallai y bydd modd i ti wneud cais am daliad disgresiwn at gostau tai i helpu gyda dy gostau.
• Os nad wyt yn derbyn budd-daliadau efallai y bydd modd i ti wneud cais am gredyd cynhwysol a all gynnwys help tuag at dalu dy rhent.
• Gellir gwirio yr hyn y mae modd i ti hawlio yma.

• Os wyt ti eisiau gadael dy denantiaeth yn gynnar oherwydd coronfeirws (er enghraifft, rwyt yn fyfyriwr ac wedi gorfod dychwelyd gartref i fod gyda’r teulu), mae’n rhaid i ti wneud yn siŵr dy fod yn dod a’r denantiaeth i ben yn y ffordd gywir.
• Rwyt dal yn gyfrifol am dalu dy rhent tra bod dy denantiaeth yn parhau, hyd yn oed os nad wyt yn byw yno.
• Gwiria dy gytundeb tenantiaeth i weld a yw’n dweud unrhyw beth am dalu rhent pan nad ydych yn yr eiddio neu ddod â’r denantiaeth i ben yn gynnar.
• Cysyllta gyda dy landlord cyn gynted â phosib i esbonio dy sefyllfa.
• Dim ond os oes cymal torri neu os byddwch yn negodi diwedd cynnar i’r cytundeb gyda’r landlord y mae modd dod â thenantiaeth tymor penodol i ben yn gynnar.
• Efallai y bydd dy landlord yn cydymdeimlo â dy gais i adael os yw’n deall dy rhesymau. Er enghraifft, os bu’n rhaid i ti symud ar frys oherwydd dy fod di neu aelod o’r teulu yn sâl neu angen cefnogaeth.
• Os oes angen i ti gasglu dy eiddo o denantiaeth yr wyt yn barod wedi symud allan ohoni, edrycha ar y canllawiau hyn gan Lywodraeth Cymru yn gyntaf.

Gellir dod o hyd i fwy o wybodaeth am adael tenantiaeth yn gynnar yma.

• Os oes cytundeb tenantiaeth gennyt yna ni all dy landlord ofyn i ti adael heb ddilyn y camau cywir i dy ddadgartrefu.
• Mae’r camau yma’n dal i fod yn berthnasol yn ystod y pandemig.
• Yn y rhan fwyaf o achosion, mae deddfau brys yn golyg bod gennych hawl i 6 mis o rybudd cyn y gall eich landlord wneud cais i’r llys i’ch dadgartrefu. Os ydych chi’n r
• Mae’n anghyfreithlon i’ch landlord wneud i chi adael heb roi’r rhybudd amser cywir i chi neu gael gorchymyn llys
• Mae hefyd yn anghyfreithlon i dy landlord i dy gloi allan o dy gartref.

Gellir dod o hyd i fwy o wybodaeth am ddadgartrefu anghyfreithlon yma.

• Os yw aros gartref yn dy rhoi mewn perygl o gael dy gam-drin gan rywun arall yn dy gartref, mae help ar gael.
• Nid yw cyfyngiadau symud yn dy atal rhag gadael y tŷ i gael help.
• Os wyt mewn perygl uniongyrchol, ffonia 999.
• Os wyt yn poeni y byddai siarad yn dy rhoi mewn mwy o berygl, mae modd defnyddio’r system Ateb Tawel. Pan fyddi di’n ffonio 999, bydd derbynnydd ffôn yn gofyn pa wasanaeth brys yr wyt eisiau. Os na elli siarad, dalia ar y llinell nes i ti glywed y neges “rydych chi drwodd i’r heddlu”. Yna dylet bwyso 55 – bydd dy alwad yn cael ei throsglwyddo i’r heddlu lleol fel argyfwng.
• Os oes rhaid i ti adael oherwydd camdriniaeth neu fygythiadau cam-drin, cysyllta gyda dy gyngor lleol, dylent allu dy helpu i ddod o hyd i rywle i aros. Mae mwy am ba help sydd ar gael yma.
• Os wyt ti’n teimlo dy fod yn cael dy gam-drin ac angen siarad â rhywun, mae yna sefydliadau ar agor – defnyddia’r teclyn chwilio isod.

Efallai y bod modd i ti gael budd-daliadau os:

• wyt ti’n colli dy swydd
• nad wyt ti’n gallu gweithio oherwydd salwch neu’n hunanynysu
• yw dy cyflog yn gostwng.

Defnyddia gyfrifiannell budd-daliadau entitledto i weld beth alli di ei hawlio.

Os wyt ti o oedran gweithio efallai y bod modd i ti wneud cais am gredyd cynhwysol (CC). Gall CC gynnwys cais am help gyda dy gostau tai, gan gynnwys taliadau rhent. Fel arfer mae’n rhaid aros 5 wythnos cyn y taliad cyntaf ond efallai y bydd modd cael blaenswm CC o fewn ychydig ddyddiau os nad wyt ti’n gallu aros.

Mae ceisiadau am Gredyd Cynhwysol yn cael eu gwneud ar-lein. Unwaith eich bod wedi gwneud cais ar-lein, bydd Yr Adran Gwaith a Phensiynau (DWP) yn gwneud apwyntiad i siarad â chi, naill ai dros y ffôn neu wyneb yn wyneb. Os oes gennych anabledd neu salwch sy’n effeithio ar eich gwaith, efallai y bydd angen asesiad meddygol mewn perthynas â’ch cais. Clicia yma i gael mwy o fanylion am sut i wneud cais.

I gael mwy o wybodaeth ar wneud cais am fudd-daliadau yn ystod y pandemig coronafeirws clicia yma.

Os wyt ti angen mwy o wybodaeth neu help gyda materion ariannol darllen ein tudalennau cyngor ariannol neu ewch i dudalen cymorth coronafirws y Gwasanaeth Cyngor Arian

Treth Cyngor

Efallai y byddi di’n gallu cael help neu eithriad rhag talu dy dreth gyngor. Mae hyn yn cynnwys pan:

• dy fod ar incwm isel
• bod pawb yn dy gartref yn fyfyrwyr llawn amser mewn prifysgol neu goleg
• mae pawb yn dy gartref o dan 18 oed, neu
• rwyt wedi gadael gofal ac o dan 25 oed.

Gellir dod o hyd i fwy o wybodaeth am y help sydd ar gael i dalu dy dreth cyngor yma.

Bwyd

Mae banciau bwyd yn darparu parseli bwyd i bobl mewn angen. Cysyllta gyda’r Trussell Trust i ddod o hyd i dy fanc bwyd agosaf ac yna cysyllta gyda nhw i weld beth sy’n cael ei gynnig yn dy ardal.

Biliau cartref eraill a threuliau hanfodol

Efallai bod modd i ti gael Taliad Cymorth Brys o’r Gronfa Cymorth Dewisol (CCD) i helpu i dalu costau hanfodol fel dewis olaf. Mae mwy o wybodaeth yma.

Os wyt ti’n fyfyriwr prifysgol ac yn cael trafferth gydag arian, cysyllta â dy Undeb Myfyrwyr NUS a gofynna am wneud cais i gronfa caledi prifysgol.

Mae rhai prifysgolion wedi sefydlu tudalennau cyllido torfol i godi arian ar gyfer myfyrwyr sydd angen cymorth ariannol yn ystod y pandemig. I gael mwy o wybodaeth am gymorth myfyrwyr cer at llyw.cymru.